De jongens van Nickel van Colson Whitehead is geen vrolijk boek. Je leest er over verschrikkelijke wantoestanden op een tuchtschool, die maar voortduren en voortduren, ondanks dat de buitenwereld ervan af weet.
Elwood en Turner
Centraal in de roman staan de tieners Elwood en Turner. Ze zijn elkaars houvast op de Nickel Academie, een tuchtschool voor jongens. Met gescheiden afdelingen voor blanke en zwarte jongens. En waarbij de witte bewakers het vooral op de zwarte jongeren hebben voorzien. Denk aan sadisme, martelingen en jongens die voorgoed verdwijnen. Voor Elwood, Turner en vele andere jongens de hel op orde dus.
Dozier School for Boys
Als het allemaal verzonnen was, had je je als lezer nog kunnen verschuilen achter de zieke geest van de schrijver, om de gebeurtenissen voor jezelf wat op een afstand te houden. Maar de praktijken zijn niet verzonnen helaas. De jongens van Nickel is gebaseerd op de verschrikkingen die plaatsvonden op de Arthur G. Dozier School for Boys in Florida.
Meer dan een gruwelkabinet
Overigens is De jongens van Nickel meer dan een opsomming van alle gruwelijkheden. Colson Whitehead heeft de roman ook literair-technisch gezien, knap opgebouwd. Een bewering die vraagt om een verklaring. Maar als ik die hier geef, verklap ik misschien net iets teveel. Dus ik laat het hier even bij.
Interview met Colson Whitehead
Hieronder twee filmpjes over het boek. Eerst een interview met Colson Whitehead. Hierin vertelt hij dat hij na de Ondergrondse spoorweg eigenlijk aan de slag wilde met een misdaadroman in New York. Het verhaal van Dozier School for Boys liet hem echter niet los. Mede omdat eruit blijkt dat het verleden nog altijd het heden bepaalt. Voor Whitehead een reden dat hij De jongens van Nickel moest schrijven. Overigens zonder de plaats des onheils te bezoeken, omdat zijn woede daarvoor te groot was.
Documentaire over de Dozier School for Boys
Daarna een documentaire over de Dozier School for Boys. En over het feit dat ondanks dat de school vaak in opspraak kwam, de verschrikkelijke praktijken daar gewoon konden doorgaan. Totdat een aantal jaar geleden op het terrein een begraafplaats werd ontdekt, waar volgens schattingen honderd zwarte jongens stiekem waren begraven. Waarschijnlijk overbodig, maar voor de zekerheid toch nog even een waarschuwing vooraf: het is geen documentaire waar je vrolijk van wordt. En dat is een understatement.
Vertaling: Harm Damsma en Niek Miedema