In de vele verhalen waaruit Bezoek van de knokploeg van Jennifer Egan is opgebouwd, staat iedere keer een ander personage centraal. De verhalen zijn dan ook prima apart te lezen, maar het is juist de combinatie van verhalen waaraan Bezoek van de knokploeg zijn kracht ontleent. Ook omdat alle personages op de een of andere manier in elkaars verhalen opduiken.
De tijd als thema
De verhalen in Bezoek van de knokploeg staan niet in een chronologische volgorde. Hierdoor word je als lezer bewust van het raadselachtige fenomeen dat tijd eigenlijk is. Over het algemeen bewandelen we voor ons gevoel een geleidelijk pad van A naar B. Alsof we een goed toegankelijke, gelijkmatig stijgende heuvel beklimmen. Maar als we achterom kijken zien we een landschap dat veel grilliger is. Een nauwelijks zichtbare kleine stap zijwaarts kan jaren later tot een enorme kloof leiden tussen ons en degenen met wie we ons in onze jonge jaren nog zo verbonden voelden.
Wat is er gebeurd tussen toen en nu?
Er zijn personages in Bezoek van de knokploeg die zich afvragen wat er is gebeurd tussen A en B. Soms ook kijkt de schrijfster voor hen terug. Bijvoorbeeld in deze rake omschrijving waarom de adolescente jaren (achteraf wellicht) zo’n mooie tijd waren:
‘Ze waren jong en sterk en gelukkig – waar moesten ze zich zorgen over maken? Als het resultaat hun niet aanstond, dan begonnen ze toch gewoon weer van voren af aan?’
Geen melancholie
Misschien brengen dit soort passages je in een melancholische stemmingen, voor de personages in Bezoek van de knokploeg geldt dat over het algemeen niet. Ze zijn eigenlijk vooral met het nu en hun toekomst bezig. Terugkijken en het verleden met het heden verbinden doe je vooral als lezer. Dit maakt Bezoek van de knokploeg een energiek en afwisselend boek, met tal van grappige vondsten. Zoals een hoofdstuk dat geheel uit powerpointpresentaties bestaat, een experiment dat verrassend goed werkt. Of het volgende visioen dat een van personages halverwege de jaren 80 heeft:
‘Dat we elkaar in de toekomst weer zullen ontmoeten, op een andere plek,’ zegt Bix. ‘Iedereen die we hebben verloren, zullen we terugvinden. Of we zullen teruggevonden worden’.
‘Waar? Hoezo?’ vraagt Drew.
Bix aarzelt, alsof hij dit geheim al zo lang bij zich draagt dat hij bang is voor de gevolgen wanneer hij het ineens vrij laat. ‘Ik stel het me voor als het Laatste Oordeel,’ zegt hij tenslotte […] ‘We stijgen op uit ons lichaam en vinden elkaar terug in onze spirituele gedaante. We ontmoeten elkaar op die nieuwe plek, wij allemaal, en in het begin lijkt het vreemd, maar algauw zal het vreemd lijken dat je ooit iemand kon kwijtraken of zelf kon verdwalen.’
Inderdaad, een prachtige, niet technische omschrijving, van Internet in het algemeen of fora als Facebook in het bijzonder.
Vertaling: Ton Heuvelmans
.